0 Winkelmand
Inhoud winkelmand
Totaal: â‚¬ 0,00
Bestel nog voor € 20,00 en profiteer van gratis verzending!
Bestellen

Ontwikkelingsverschillen tussen kleuters: wat is normaal?

5 juli 2022
Ontwikkelingsverschillen tussen kleuters: wat is normaal?

Neem een kijkje in groep 1 of 2 en je zult geen twee kleuters ontdekken die even ver zijn in hun ontwikkeling. Alle kinderen ontwikkelen zich op hun eigen tempo en de verschillen tussen kleuters kunnen groot zijn. Maar soms kun je je als ouder toch wat zorgen maken als je kind erg ver achter (of juist voor) lijkt te lopen. Is dat terecht?

Het vriendinnetje van je dochter tekent al poppetjes met wimpers en neusgaten, terwijl jouw kind nog maar sinds kort een moeizame koppoter weet te produceren. En het vriendje van jouw kleuter kent al een heleboel letters, maar jouw zoon heeft alleen maar oog voor speelgoedauto's. Als ouder kun je daar best wat onzeker van worden.
 
Als de leerkracht dan ook nog eens terloops opmerkt dat je kind 'nog wel erg speels' is, of 'motorisch nog niet zo ver' kan de twijfel in alle hevigheid toeslaan. Gaat het wel goed met je kind? Dan is het goed om je te realiseren dat de ontwikkelingsverschillen tussen kleuters groot zijn.
 

Verschillende manieren van leren

Kleuters verschillen van elkaar in de manier waarop ze leren: de één leert een vaardigheid door te blijven proberen tot iets lukt, de ander kijkt liever een tijdje de kat uit de boom en waagt zich pas aan iets nieuws als z/hij zeker weet dat het gaat lukken. Het ene kind leert het liefst al experimenterend en onderzoekend, de andere kleuter neigt eerder naar het luisteren naar en opvolgen van uitleg.
 

Kleuters ontwikkelen zich sprongsgewijs

Daarnaast ontwikkelen kinderen zich in hun eigen tempo, dat over het algemeen geen mooie, vloeiend stijgende lijn vertoont. De ontwikkeling van kleuters verloopt met sprongen. Een kleuter kan soms wekenlang intensief – bijna obsessief - met hetzelfde bezig zijn. Bijvoorbeeld steeds hetzelfde fantasiespel spelen, of eindeloos dezelfde letterklank herhalen.
 
Dat soort herhaling is een teken dat je kind midden in een groeispurt van de hersenen zit, ook wel bekend als een ‘cognitieve sprong’. De ontwikkeling lijkt dan stil te staan. Tot je kind ineens nieuwe interesses heeft of nieuwe vaardigheden heeft verworven.
 

Humeurig en dwars

Wanneer de hersenen zo’n groeispurt doormaken, worden in het brein nieuwe verbindingen aangelegd en ongebruikte weggesneden. Net als in de babytijd kun je meestal ook aan het humeur van je kleuter merken dat z/hij bezig is met een cognitieve sprong. Voordat de nieuwe vaardigheid is aangeleerd en de nieuwe verbindingen zich hebben gevormd, kan je kind humeurig, hangerig of opstandig zijn. Als de nieuwe vaardigheid onder de knie is en de hersenverbindingen zijn verstevigd, merk je dat je kind weer evenwichtiger en vrolijker is.
 
 

Ontwikkeling kun je wel stimuleren, maar niet forceren

Natuurlijk kun je je kind wel stimuleren in haar/zijn ontwikkeling, maar forceren is een kansloze missie. Als je dit voor ogen houdt, sta je als ouder een stuk relaxter langs de zijlijn van het kleuterspeelveld. Wat vandaag nog niet is, kan morgen heel anders zijn. Of anders over een paar maanden wel.
 
In de meeste gevallen blijken de zorgen over achterstanden achteraf ook ongegrond: de meeste kinderen zijn immers na twee kleuterklassen klaar om naar groep 3 te gaan.
 
 

Kleuters met een voorsprong

Is je kind heel snel in haar/zijn ontwikkeling en loopt z/hij duidelijk voor op leeftijdsgenootjes, dan wordt dit een ontwikkelingsvoorsprong genoemd. De keuze voor dit woord is heel bewust: doordat de ontwikkeling van kleuters sprongsgewijs verloopt, kunnen voorsprongen gemakkelijk ontstaan (je kind neemt een (voor)sprong), maar ook weer verdwijnen (de andere kinderen maken een sprong en halen je kind bij of zelfs in).
 
Een voorsprong hoeft dus niet per se te betekenen dat een kind hoogbegaafd is. Om het extra ingewikkeld te maken: hoogbegaafde kinderen vallen lang niet altijd op doordat ze voorlopen. Het komt namelijk ook vaak voor dat ze zich aanpassen aan de rest van de groep. Vaak merken ouders dan dat hun kind thuis veel meer kan dan het op school laat zien.
 
Als je vermoedt dat je kind niet een min of meer toevallige voorsprong heeft, maar weleens hoogbegaafd zou kunnen zijn, doe je er goed aan dit met de leerkracht te bespreken. De laatste jaren is er in het onderwijs veel aandacht voor hoogbegaafdheid en is er op scholen steeds meer kennis aanwezig over dit onderwerp.
 
 

Lees meer over achterstanden en voorsprongen op deze themapagina’s:

Alles over hoogbegaafdheid
Helpen bij een (taal)achterstand

 

Benieuwd naar wat je kleuter allemaal leert? Kijk dan hier:

Dit leert je kind in groep 1
Dit leert je kind in groep 2
 

0 reacties

Reageer

Reageer op dit artikel

  • Maximaal 1000 tekens
Uw reactie is ontvangen. Deze zal op de site getoond worden nadat deze is goedgekeurd door de webmaster.
Het verwerken van uw reactie is mislukt, probeer het nogmaals.
betaalmethodes