​9 dingen die kinderen leren van een verlanglijstje maken

Een verlanglijstje maken is voor kinderen een feestje. Maar ouders maken zich wel eens zorgen: maakt het kinderen niet erg materialistisch? Niet als je je kind goed begeleidt. Dan blijkt het schrijven van een verlanglijstje eigenlijk hartstikke leerzaam, op allerlei manieren.

Dit leert je kind allemaal van een verlanglijstje maken:

Op dit lege verlanglijstje kan je kind zelf opschrijven welke cadeautjes hij of zij het liefste wil. Download hier

 

 

 

 

 

1. Een oefening in schrijven

Veel kinderen kampen met een beroerd handschrift en alle oefening is welkom. Normaal gesproken is er weinig reden om thuis te schrijven, maar het opstellen van een verlanglijstje is een uitzondering.

Laat je kind gerust plaatjes uitknippen of uitscheuren (een goede oefening in fijne motoriek), maar stimuleer ook zelf te schrijven. Maak je bij kleuters niet druk om letters in spiegelbeeld of willekeurige krabbels, of om spelfouten bij oudere kinderen. Stimuleer je kind wel om zo netjes mogelijk te schrijven (‘anders kan Sinterklaas het niet lezen’).

 

2. Schrijven heeft een doel

Het schrijven van een verlanglijstje leert kinderen een waardevolle les over schrijven: schrijven heeft altijd een doel en een functie. Je kind communiceert in geschreven taal om cadeautjes te krijgen, volwassenen om een baan te krijgen (sollicitant), mensen te vermaken of informeren (romanschrijver, journalist), enzovoort.

Helemaal leuk: laat je kind niet alleen een lijstje maken, maar ook een brief schrijven aan Sinterklaas. Waarom vindt zij Sinterklaas zo aardig? Waarom wil hij het aller-, allerliefst die knikkerbaan hebben? Je kind leert hierdoor na te denken over emoties en deze te verwoorden. Dat maakt het gelijk een stuk persoonlijk dan alleen het verlanglijstje, als een soort veredeld boodschappenlijstje, in de schoen stoppen.

Tip: laat Sinterklaas terugschrijven. Een mooiere briefwisseling is voor kinderen die nog geloven bijna niet denkbaar.

 

3. De gedachten ordenen

Boodschappenlijstjes, to do-lijstjes, een lijst met je huiswerkplanning - in het dagelijks leven gebruiken we heel veel lijstjes. Lijstjes zijn een manier voor je brein om gedachten en behoeftes te inventariseren en ordenen, zodat je niet alles precies hoeft te onthouden. Om je aan dingen te herinneren en als hulpmiddel om structuur aan te brengen.
 
Het opstellen van een verlanglijstje is voor kinderen vaak een eerste kennismaking met het fenomeen ‘lijstjes maken’. Het is een leuke eerste oefening met iets dat ze in hun leven nog vaak zullen moeten doen.
 
 

4. Oefenen met prioriteren

Voor jonge kinderen is het vaak nog moeilijk om veel hiërarchie in de wensen op het verlanglijstje aan te brengen. Maar vanaf de kleuterleeftijd kunnen kinderen steeds beter een rangorde aanbrengen in hun verlangens.

In dit proces leert je kind om goed na te denken en om de (verwachte) voordelen van het ene cadeau af te wegen tegen die van het andere. Dat vraagt ook zelfinzicht: Waar word ik écht blij van? Wat heb ik écht nodig? Waar heb ik het langste plezier van? Wil ik dit omdat mijn vriendje het ook heeft of wil, of wil ik dit zelf graag hebben?
 

5. Keuzes leren maken

Verlangens rangschikken op wat je het allerliefst wilt hebben, is al best lastig. Maar het wordt nog een stukje ingewikkelder als er een limiet op de verlanglijst zit. De meeste kinderen maken met gemak een verlanglijstje van 4 A’tjes, maar wat kies je als er maar 5 of 10 dingen op mogen? Dan komt de volgende stap na prioriteren: definitieve keuzes maken en schrappen.

Kiezen is iets wat we elke dag moeten doen. Wat trek ik aan? Wil ik pindakaas of smeerworst op mijn boterham? Met wie ga ik spelen? Wil ik op freerunning of op wedstrijdzwemmen? Voor jonge kinderen is kiezen vaak moeilijk, want ze overzien de consequenties nog niet voldoende. Voor oudere kinderen kan kiezen moeilijk zijn juist omdát ze bang zijn voor een verkeerde keuze.

Bij het maken van een verlanglijstje oefent je kind met kiezen. Als je kind kiezen moeilijk vindt, kan dit best even stressvol zijn. Kiezen stelt het denkvermogen van je kind behoorlijk op de proef. Maar kinderen van een jaar of vijf zijn al voldoende in staat tot zelfreflectie om een beslissing te kunnen nemen.

Help je kind door vragen te stellen. Wat gebeurt er als je een verkeerde keuze maakt? Is er iemand die je kunt vragen om met je mee te denken? Weet je nog wat je vorig jaar hebt gekregen en wat achteraf je leukste cadeau was (en waarom was dat zo)? En wat viel toen tegen en waarom?

Piekeraars, twijfelaar en perfectionisten nemen het schrijven van verlanglijstjes bloedserieus. Maar goed beschouwd gaat het hierbij natuurlijk om keuzes waarbij weinig mis kan gaan. Cadeautjes krijgt je kind toch wel en achter het verlanglijstje schuilt een ouder die kan bijsturen. Geef die boodschap ook gerust mee aan je kind: jij kiest wat op het verlanglijstje komt, maar Sinterklaas en/of andere gevers kiezen welke cadeautjes je uiteindelijk krijgt.
 

6. Leren over de waarde van geld

Cadeautjes zijn niet gratis. Of Sinterklaas ze nou koopt of iemand anders, de gever zal ze moeten betalen. En diens budget is niet eindeloos. Door bij het opstellen van het verlanglijstje rekening te houden met het budget van de gever, vergroot je kind de kans om ook daadwerkelijk de gewenste cadeaus te krijgen. Eigenlijk is het maken van een verlanglijstje dus een lesje in budgetteren met andermans geld.

Praat met je kind eens over de prijzen die in de speelgoedgids staan. Zie je dat niet alles even duur is? Zijn grote cadeaus altijd duurder dan kleine? Waarom denk je dat het ene speelgoed duurder is dan het andere? Als je mag kiezen: heb je dan liever tien kleine cadeaus of één grote?

Elk gezin stelt zijn eigen budget vast voor verjaardagen, Sinterklaas of kerst. Vaak met een min of meer vaste verdeling over een aantal cadeautjes, bijvoorbeeld één groot cadeau en twee of drie kleinere. Bij het maken van een verlanglijstje is het voor je kind handig om ongeveer te weten wat het budget en de verdeling is. Je kind leert zo bewust na te denken over geld en wat je daarvoor kunt krijgen.

In het geval van Sinterklaas of de Kerstman kan het ingewikkeld lijken dat andere kinderen in de klas veel duurdere of veel meer cadeaus van krijgen dan jouw kind. Een handige oplossing is om je kind te vertellen dat Sinterklaas voor ieder kind hetzelfde budget heeft. Krijg een ander toch grotere cadeaus? Dan hebben de ouders meebetaald. En ja, sommige ouders hebben meer geld te besteden dan andere.
 

7. Leren over duurzaamheid

Als ouder wil je je kind iets geven waar het écht iets aan heeft. Een cadeau waarmee je kind heel veel zal spelen. Dat bijdraagt aan de ontwikkeling. Dat veilig is in het gebruik. En niet stuk te krijgen is. Bij kinderen zijn de wensen vaak gestoeld op andere criteria, die zich maar al te vaak laten samenvatten als ‘groot, kleurrijk en lawaaierig’.

Natuurlijk hoeft niet alles tot achter de komma verantwoord te zijn. Maar je wilt je geld ook niet weggooien aan speelgoed dat niet gebruikt wordt of binnen een dag kapot gaat.

Het maken van een verlanglijstje is een goede gelegenheid om je kind bewust te maken van hoe je duurzame aankopen doet. Ook al staat er voor je kind nog geen eigen (zak)geld op het spel, een miskoop is toch jammer.

Je helpt je kind door vragen te stellen. Wat kreeg je vorig jaar wat je zo ontzettend graag wilde? Heb je daar inderdaad zo veel mee gespeeld of lag het al snel onderin de speelgoedla? Waar kwam dat door? Waaraan moet een cadeautje eigenlijk voldoen wil je er langer plezier van hebben?
 

8. De invloed van reclame

Kinderen weten niet wat ze voor Sinterklaas willen tot de reclames op tv en internet het hen vertellen, wordt wel eens gezegd. Dat is misschien een beetje overdreven, maar feit is: in de laatste maanden van het jaren vliegen de reclames voor speelgoed ons om de oren. En iedere ouder ziet wat dat men hun kind doet.

Om het effect van reclame op je kind te verminderen, kun je proberen om je kind waar mogelijk af te schermen van reclame. Installeer een adblocker op de tablet of pc, beperkt het aantal tv-programma’s (of zenders) waarnaar je kind mag kijken. Bij peuters en kleuters lukt dit misschien nog wel, maar oudere kinderen zullen alsnog op allerlei manieren met reclame in aanraking komen. Vaak zelfs zo verpakt dat niet eens duidelijk is dat het reclame is.

Reclame herkennen en er op een bewuste en kritische manier mee om kunnen gaan, is een belangrijke vorm van mediawijsheid. De Sinterklaasperiode is dan ook een uitgelezen kans voor jou als ouder om dit met je kind te bespreken en je kind hierbij te helpen.

Leg uit hoe reclame werkt. Vraag je kind wie de reclame heeft gemaakt. En met welk doel. Bespreek welke woorden en overtuigingstechnieken zijn gebruikt om de aandacht van je kind te trekken. Waarom zit er een BN’er in de reclame? Waarom is in commercials iedereen gelukkig? Welk gevoel geeft deze reclame jou en denk je dat dat klopt? Hoe ouder je kind is, hoe beter hij of zij dit doorheeft.

Zet je kind iets op het verlanglijstje dat hij of zij heeft opgepikt van een commercial? Dat hoeft natuurlijk helemaal geen probleem te zijn. Want reclame kan ook handig zijn omdat om leuke of nieuwe producten te ontdekken. En of je nu 8 bent of 38, soms laten we ons ook gewoon willens en wetens verleiden door reclame.

Krijgt je kind vervolgens zo’n felbegeerd stuk reclamespeelgoed? Probeer er dan later nog eens op terug te komen. Is het echt zo mooi als het leek in de reclame? Ben je net zo gelukkig als de kinderen in het filmpje? Waarom ben je zo blij dat je dit speelgoed hebt gekregen: omdat je het kende van tv of omdat je er zo leuk mee kunt spelen?

 

9. Omgaan met teleurstellingen

Een verlanglijstje is geen bestellijst. Je kunt niet alles krijgen. De meeste kinderen zijn zó opgewonden over de cadeautjes die ze wél hebben gekregen, dat ze amper meer stilstaan bij wat ze niet hebben gekregen.

Natuurlijk is er soms wel teleurstelling. Dat is niet leuk, maar het hoort erbij in het leven. Het is belangrijk dat je kind daarmee leert omgaan. Stel je kind voor dat het gaat sparen om het speelgoed later zelf te kunnen kopen. Van sparen leert je kind al jong om te plannen met geld.

Grappig is dat veel kinderen bij de suggestie ‘dan ga je er toch voor sparen’ toch ineens wat minder gebrand blijken op hun verlangen. Als je dat merkt bij je kind, benoem het dan, daarmee help je je kind een bewuste consument te worden.

Vergeet ook niet om na een paar maanden – bijvoorbeeld in de aanloop naar een verjaardag – nog eens te vragen of je kind het cadeau nog steeds zo graag zou willen hebben. 9 van de 10 keer komen kinderen er tot hun eigen verrassing achter dat dat niet zo is. En is dat wel zo? Dan weet jij meteen wat je voor de verjaardag moet geven.
 
 

---

Inspiratie voor het verlanglijstje

In ons SpeelGOEDboek selecteerden wij de leukste Sinterklaascadeautjes die passen bij jouw unieke kind en zijn of haar talent. Die bovendien niet alleen leuk en origineel zijn, maar ook heel leerzaam. Bekijk 'm samen met je kind om inspiratie op te doen voor het verlanglijstje. 

>> Klik hier om het SpeelGOEDboek online te lezen <<