Schrijven in spiegelbeeld doodnormaal bij kleuters
Jacqueline Wouda | 17 augustus 2017
Schrijft jouw kleuter ook in spiegelbeeld? Letters, cijfers of zelfs hele woorden? Maak je geen zorgen, dat is doodnormaal bij jonge kinderen. Het heeft niets te maken met dyslexie of andere leerproblemen, maar hangt samen met de hersenontwikkeling van kleuters.
Hans kan sinds kort zijn eigen naam schrijven, in grote onhandige hanenpoten. Apetrots is hij. Maar gek genoeg schrijft hij de N en S consequent in spiegelbeeld. Soms schrijft hij 'sNAH', zijn eigen naam ook achterstevoren. Ik was bang dat dit misschien een vroege vorm van dyslexie was, maar toen zijn juf vertelde dat dit heel normaal is bij kinderen op deze leeftijd, herinnerde ik me weer dat Corné en Jaap het destijds inderdaad ook deden, aldus Agnes, moeder van Hans (5), Jaap (9) en Corné.
Het kleuterbrein doet niet aan links en rechts
Zoals de juf van Hans al vertelde, komt schrijven in spiegelbeeld heel veel voor bij kleuters. Je hoeft je daar absoluut geen zorgen over te maken. Bij het schrijven doe je een beroep op een deel van de hersenen dat gevoelig is voor gespiegelde informatie.
Bij kinderen tot een jaar of 7 is het zogeheten lateralisatieproces nog in volle gang. Ze zijn zich nog niet goed bewust van de verschillen tussen links en rechts en kunnen richtingen als van rechts naar links en van boven naar beneden nog niet goed herkennen en toepassen. Daardoor kunnen kleuters net zo gemakkelijk van links naar rechts schrijven als andersom en voelt het voor hen precies hetzelfde.
Bij kinderen tot een jaar of 7 is het zogeheten lateralisatieproces nog in volle gang. Ze zijn zich nog niet goed bewust van de verschillen tussen links en rechts en kunnen richtingen als van rechts naar links en van boven naar beneden nog niet goed herkennen en toepassen. Daardoor kunnen kleuters net zo gemakkelijk van links naar rechts schrijven als andersom en voelt het voor hen precies hetzelfde.
Verbeteren heeft geen zin
Grappig is ook dat het daardoor meestal geen zin heeft om je kleuter op zijn 'fout' te wijzen. Links, rechts, spiegelbeeld of niet, een kleuter ziet het verschil niet. Het brein van Hans geeft zijn hand de opdracht om zijn naam te schrijven, maar in welke richting dat gebeurt maakt het brein nog niet zo veel uit.
Kleuterdeskundigen gebruiken dit gegeven dan ook als een van de argumenten om te onderbouwen waarom kleuters nog niet toe zijn aan echt schrijven. Pas als het Hans' brein verder ontwikkeld is en Hans meer voorbeelden heeft gezien van hoe zijn naam er uit moet zien, zal hij op een gegeven moment denken 'Hé, dat staat daar niet goed' en later 'Dat staat er in spiegelbeeld!'
Kleuterdeskundigen gebruiken dit gegeven dan ook als een van de argumenten om te onderbouwen waarom kleuters nog niet toe zijn aan echt schrijven. Pas als het Hans' brein verder ontwikkeld is en Hans meer voorbeelden heeft gezien van hoe zijn naam er uit moet zien, zal hij op een gegeven moment denken 'Hé, dat staat daar niet goed' en later 'Dat staat er in spiegelbeeld!'
Letters omdraaien in groep 3
Het omkeren van letters of vergissen in de schrijfrichting is niet van de ene op de andere dag verdwenen. Ook in groep 3 of zelfs 4 kan je kind omkeringen blijven schrijven, bijvoorbeeld bij de s-z, m-n, t-f, b-d-p en eu-ui-ou. Dit verschijnsel wordt vanzelf minder en verdwijnt naarmate je kind meer leeservaring heeft opgedaan.
Dyslectische kinderen kunnen langer dan gemiddeld in spiegelbeeld blijven schrijven, doordat kinderen met dyslexie moeite hebben de koppeling tussen klank en letter te onthouden.
Dyslectische kinderen kunnen langer dan gemiddeld in spiegelbeeld blijven schrijven, doordat kinderen met dyslexie moeite hebben de koppeling tussen klank en letter te onthouden.
5 reacties
ReageerIk merk dit bij een aantal leerlingen 7+ jaar ook in de nieuwkomersklas. Wat zijn goede oefeningen of manieren om ze te helpen het op de goede manier te doen?
Reageer op Sanne LukassenIk heb begrepen dat het werkt om bijvoorbeeld met scheerschuim op tafel te tekenen en dan met twee handen gelijk een huisje of iets anders simpels te maken, dan train en bouw je de verbindingen in het hoofd.
Reageer op PeterHallo Peter, dat klopt inderdaad. Heb je deze blog al eens gezien? https://www.heutinkvoorthuis.nl/nl/tekenen-met-scheerschuim/news/268/
Reageer op Heutink voor thuisNou, ik doe het bij cijfers. Is dat ook erg? En ik zit al in groep vijf. Ik doe het vaak bij de vijf.
Reageer op JuulMijn kleinzoon is 5 en schrijft soms ook een letter in spiegelschrift. Maar ik ben 64 jaar en kan nog steeds even snel als normaal schrift alles schrijven in spiegelschrift. Altijd al gekund. Ik dacht dat iedereen dat kon.
Reageer op Alice la Haye