Wat is dyslexie?

Dyslexie betekent letterlijk 'niet kunnen lezen'. Dyslexie is een leerstoornis die ervoor zorgt dat je kind hardnekkige problemen heeft met lezen, spellen en ook schrijven. Ook het snel kunnen verwerken van informatie en bijvoorbeeld de tafels leren of iets opzoeken in een woordenboek kunnen moeizaam gaan.

---

Meer weten over dyslexie en hoe je je kind kunt helpen?
Bezoek onze speciale themapagina  >>

---

Leesachterstand of dyslexie?

Kinderen leren niet vanzelf lezen en schrijven. Anders dan bij praten of lopen, moet het je aangeleerd worden. De meeste kinderen leren in groep 3 lezen en kunnen het tempo goed bijbenen. Maar voor zo’n vijftien procent is het leren lezen een worsteling. Met intensieve begeleiding en veel oefenen lukt het veel kinderen om hun achterstand in te lopen. Bij kinderen die dat niet voldoende lukt, kan sprake zijn van dyslexie.
 
Gemiddeld zit in elke klas wel een leerling met dyslexie. Sommige wetenschappers denken zelfs dat nog veel meer mensen dyslexie hebben, tot wel 10 of 20 procent. Maar harde cijfers zijn er niet te geven; over het exacte percentage dyslectici voeren wetenschappers een harde strijd.
 
 

Dyslexie zegt niets over intelligentie

Dyslexie is een specifieke leerstoornis die neurologisch van oorsprong is. Het staat los van intelligentie of andere eigenschappen van je kind, maar wordt veroorzaakt door verwerkingsproblemen in de hersenen. In het brein loopt het niet helemaal soepel met het koppelen van letters en klanken. Dat maakt het leren lezen, woorden herkennen een stuk lastiger. Het is moeilijk om snel en automatisch te lezen. Hardop lezen? Dat doet een dyslecticus liever niet. Ook spellen en schrijven zijn moeilijk. En dan hebben we het nog niet eens over een vreemde taal leren…
 
Kinderen met dyslexie kunnen naar een stuk tekst kijken en woorden overslaan, of letters omwisselen. Bij het schrijven zoeken ze soms naar het woord dat ze willen gebruiken, maar kunnen het niet spellen, dus kiezen ze voor een korter, onnauwkeurig alternatief. Voor de dyslectische leerling die leert lezen, zijn boeken geen poort naar een andere wereld, maar een deur die steeds voor zijn neus dichtslaat.
 
 

Dyslexie en erfelijkheid

Hoe het precies komt dat sommige mensen dyslexie hebben, is nog niet helemaal duidelijk. In elk geval speelt erfelijkheid een rol. Als jij dyslexie hebt, of je partner, is de kans veertig tot vijftig procent dat jullie kind ook dyslectisch is. Zijn jullie beiden dyslectisch, dan is de kans zelf tachtig procent. Er zijn diverse genen ontdekt die in verband zijn gebracht met dyslexie, maar het is niet het geval dat er een enkel gen is wat dyslexie kan veroorzaken. Ook ouders zonder dyslexie kunnen een kind met dyslexie krijgen.
 
 

Diagnose dyslexie

Voordat gesproken wordt over dyslexie, wordt eerst nagegaan of er geen andere oorzaken zijn die de leesproblemen van je kind kunnen verklaren. Dyslexie kan alleen door een orthopedagoog of een psycholoog worden vastgesteld. Als die de diagnose stelt, krijgt je kind een 'dyslexieverklaring'.
 
Kinderen met zo'n verklaring krijgen meer faciliteiten. Ze mogen bijvoorbeeld langer over proefwerken of toetsen doen en krijgen opgaven in een groter lettertype. Ook zijn er (ict-)hulpmiddelen die kinderen met dyslexie kunnen helpen.
 
Gelukkig kunnen de meeste kinderen met dyslexie wel leren lezen. Het is alleen hard werken en ze moeten extra veel oefenen. Daarom is heel belangrijk dat je zo vroeg mogelijk weet of je kind dyslexie heeft. Want hoe eerder je begint met oefenen, hoe beter je kind leert lezen.
 
 

---

Meer lezen: 

• Balans Digitaal & Dyslexie centraal. (2019). Mijn kind met leesproblemen of dyslexie OP DE BASISSCHOOL. Klik hier
• Dyslexie. (2021, 18 augustus). Rijksuniversiteit Groningen. Klik hier
• ECD expertisecentrum dyslexie. (2018). Wat is dyslexie? Alles over dyslexie bij kinderen en jeugdigen. Klik hier