Proefje: drijvend potlood

Heb je wel eens een tak in de sloot gezien? Dan is je vast opgevallen dat deze vaak blijven drijven. Een potlood is gemaakt van hout, hier heb je vast wel eens mee geschreven. Dit potlood blijft dan ook drijven als je deze in water legt. Maar hoe zit dit onder water?

Benodigdheden:

• Potlood (klein genoeg om in een glas te passen)
• Schaal/bakje
• Drinkbeker
• Water

Uitvoering:

Laat de schaal of het bakje vollopen met water. Pak het glas ondersteboven vast en houd met je andere hand het potloodje vast. Leg vervolgens het potlood in het water met het glas er bovenop. Zorg er vervolgens voor dat het glas een beetje schuin komt te staan. Wat valt je op?

Wat is er te zien:

Beide keren, dus wanneer je net het glas op het potlood in het water gezet hebt, maar ook wanneer je het glas schuin houdt, blijft het potlood drijven op een lager waterpeil dan buiten het glas. Je ziet ook dat zodra het glas schuin staat het waterpeil in het glas iets stijgt.
 

Hoe kan dit?

Een luchtbel onder water wil graag naar het oppervlakte, zodat het zich boven water met de lucht kan mengen. Dit komt omdat lucht een lagere dichtheid heeft dan water, lucht is dus ook minder zwaar dan water. De reden waarom een potlood blijft drijven is omdat het lichter is dan water en dus ook een kleinere dichtheid heeft.

Zodra je het glas op het potlood in het water legt, kan het water in het glas geen kant meer op, net zoals de lucht die is meegekomen met het neerzetten van het glas in het water. De lucht in het glas wil ook het liefste naar buiten, maar dit is niet mogelijk. Het potlood blijft gewoon drijven, maar wel op een lager waterpeil dan buiten het glas. Zodra je het glas een beetje schuin houdt, komt het water in het glas hoger te staan. Dit komt, omdat er een klein beetje lucht is vrijgekomen uit het glas en is vervangen door een beetje water. Het waterpeil in het glas is dus iets hoger geworden, maar het potlood blijft nog steeds drijven.