Leren lezen in groep 3: zó help je je kind
Jacqueline Wouda & Nienke Geessinck | 17 augustus 2017Groep 3 is een bijzonder schooljaar: je kind leert lezen. Dat is een echte mijlpaal, waar de meeste kinderen al lang naar uitkijken. Maar wat ís het spannend. Want leren lezen, is dat niet heel erg moeilijk?
Rustig achteroverleunen zit er voor je kind niet in. Want gelijk op de eerste schooldag leert je kind al zijn eerste woordje lezen. Cool! Het tempo zit er goed in, want aan het einde van groep 3 moeten de kinderen alle letters (klanken) kennen en moeten ze al lekker vlot kunnen lezen. Je kunt je dus voorstellen dat de druk best hoog is, zowel voor de kinderen als voor de leerkracht.
Van letters naar klanken naar woorden
In groep 2 heeft je kind geleerd dat woorden uit klanken bestaan en dat die klanken worden weergegeven door letters. Daarmee is de basis gelegd voor het leren lezen in groep 3. Wat moet je doen om een woord te kunnen lezen? De letters herkennen, weten welke klank erbij hoort en daarmee het woord vormen (het artikel Hakken en plakken, zoemen en zingen legt uit hoe je kind dit leert). Kinderen die leren lezen, lezen hardop. Logisch: voor beginnende lezers is lezen kijken en horen tegelijkertijd! Het is een heel proces voor iets wat later – als het goed is – vanzelf gaat. Niet voor niets oefent je kind op school heel veel om dit proces onder de knie te krijgen.
Zon, maan en ster: niveauverschillen
Aan begin van groep 3 zijn er grote verschillen tussen kinderen. De één kent nog maar met moeite een paar letters, de ander kan een beetje lezen of zelfs al behoorlijk goed. In de eerste weken van het schooljaar achterhaalt de leerkracht wat je kind al kan en kent. Het leesonderwijs houdt rekening met die niveauverschillen, zodat kinderen op hun eigen niveau kunnen werken. Dit maatwerk heet differentiëren. Vrijwel alle leesmethodes hebben aparte materialen voor kinderen die een grote voorsprong hebben en soms ook voor de zwakke lezers. De methode Veilig leren lezen, die op veel scholen wordt gebruikt, onderscheidt zelfs vier niveaus: zon (kinderen met een jaar leesvoorsprong), raket (vlotte lezers), maan (gemiddelde leerlingen) en ster (zwakke lezers). Kinderen die moeite hebben met leren lezen, krijgen extra aandacht van de leerkracht.
Veilig leren lezen materialen voor thuis
Als ouder kun je je kind goed helpen
Veel kinderen kunnen de snelheid van het leren van de letters prima aan; het gaat ze voor de wind en voor je het weet lezen ze hele verhalen. Maar hoe zit het als je kind wat meer moeite heeft met leren lezen? Ten eerste: maak je niet te snel zorgen als je kind het lezen niet zo goed oppikt, nog vrij lang blijft spellen of bepaalde letters niet goed uit elkaar kan houden. Niet alle kinderen leren even snel lezen. Vaak valt het kwartje na een paar maanden ineens en gaat het kind dan alsnog met grote stappen vooruit. Toch kun je als ouders ook prima helpen om het leren lezen te stimuleren en bevorderen. Voor lezen geldt nu eenmaal dat hoe meer je het doet, hoe beter het gaat. Door niet alleen op school maar ook thuis veel met lezen bezig te zijn, wordt leren lezen een feest.
Tips om je kind te helpen met leren lezen
1. Bezoek de voorlichtingsavond
Alle scholen houden aan het begin van het voorjaar een voorlichtingsavond waarop je kunt kennismaken met de leerkracht. Je krijgt daar uitleg over wat je kind dit schooljaar gaat leren en meestal kun je ook materialen bekijken. Ga vooral naar deze avond toe. Je hoort er hoe je kind leert lezen en krijgt tips voor thuis.
2. Elke dag 10-15 minuten samen lezen
Probeer elke dag een kwartiertje samen met je kind te lezen. Doe dit het liefst op een vast tijdstip, dan wordt het vanzelf een routine. Elke dag kort lezen is effectiever dan eens in de week een uur. Grijp niet te snel in als je kind een fout maakt. Wacht even met helpen of verbeteren. Maar laat je kind ook weer niet te lang worstelen met een moeilijk woord. Als je kind gefrustreerd raakt, zeg je het woord en laat je je kind het woord nogmaals lezen. Als je kind een moeilijk woord goed leest of zelf een fout verbetert, laat je merken dat dit goed is. Uitgebreid prijzen is niet nodig, maar door een knikje of een 'ja' of duimpje omhoog weet je kind dat hij het goed heeft gelezen. Sluit het samen lezen leuk af, bijvoorbeeld door zelf nog even voor te lezen.
3. Voor – koor – zelf
Een prettige manier van lezen die ook thuis goed te doen is, is om meerdere keren dezelfde tekst te lezen in de volgorde ‘voor – koor – zelf’ (zoals dat in onderwijsjargon heet). Eerst lees jij de tekst hardop voor (eventueel meerdere keren). Je kind zit erbij en wijst de woorden aan die jij leest. Daarna lezen jullie samen hardop de tekst (in koor). Je kind moet zich aanpassen aan jouw tempo en niet andersom. Lees in een normaal leestempo. Dit doe je een of meerdere keren. Tot slot leest je kind de tekst alleen voor.
4. Haal leesboekjes in huis
Een belangrijke manier om je kind voor boeken te laten interesseren, is om leesboekjs in huis te halen. In de onze webshop vind je je leesboekjes die precies aansluiten bij het leesniveau van je kind. Gebruik hiervoor de AVI-aanduidingen op de boekjes. Voor beginnende lezers zijn dit boekjes met de AVI-aanduiding AVI Start. Halverwege groep 3 leest je kind op AVI M3 en aan het einde van dit schooljaar zijn boekjes van AVI E3 goed te lezen. (Lees ook AVI-niveau, wat moet je er thuis mee?).
5. Speel spelletjes met letters en woordjes
Bij het leren lezen helpt het als je kind op zo veel mogelijk manier met het lezen bezig is. Spelletjes spelen is een heel gezellige manier om samen met je kind te oefenen. In onze webshop zijn diverse spelletjes te koop speciaal voor beginnende lezertjes.
5. Speel spelletjes met letters en woordjes
Bij het leren lezen helpt het als je kind op zo veel mogelijk manier met het lezen bezig is. Spelletjes spelen is een heel gezellige manier om samen met je kind te oefenen. In onze webshop zijn diverse spelletjes te koop speciaal voor beginnende lezertjes.
6. Laat je kind oefenen met een leuke app
Er zijn allerlei leuke apps waarmee kinderen kunnen oefenen met letters leren en leren lezen. Veel kinderen vinden het leuk om spelenderwijs met letters en lezen bezig te zijn.
Geef je kind leesplezier
Het allerbelangrijkste bij het leren lezen is dat je kind leren lezen leuk gaat vinden. Maak een feestje van het wekelijkse uitstapje naar de bibliotheek, laat je kind een kwartiertje langer opblijven om te lezen, pak samen een boek en kruip gezellig op de bank. Hoe meer plezier een kind heeft in lezen, hoe meer hij zal lezen. En hoe meer je kind leest, hoe meer plezier hij erin krijgt (doordat het lezen steeds minder moeite kost en je kind een grotere woordenschat opbouwt). Waardoor hij weer meer gaat lezen, enzovoort. Investeren in leesplezier loont!
Leesspelletjes
Met dank aan Nienke Geessinck, oud-groepsleerkracht in groep 3, die een eerdere versie van dit artikel schreef. Nienke is eigenaar van Koppie Koppie, een bureau voor leerbegeleiding.
1 reactie
ReageerZeer nuttig artikel.
Reageer op Renate