Klokkijken: Hoe leert je kind dat?
Jacqueline Wouda | 31 augustus 2017Voor sommige kinderen is klokkijken ontzettend moeilijk. Niet zo gek, als je er bij stilstaat wat je allemaal wel niet moet kunnen en weten om de tijd correct te kunnen benoemen. In dit artikel leggen we uit hoe en wanneer je kind leert klokkijken. Met handige tips voor thuis.
Eerst tijdsbesef kijken, dan leren klokkijken
Klokkijken is niet iets wat je kind van de ene op de andere dag leert. Het is een proces dat op de basisschool maar liefst vijf jaren beslaat. Het begint in groep 1 - hoewel daar de klok nog buiten beeld blijft - met het ontwikkelen van een globaal tijdsbesef. Eind groep 5 moet je kind kunnen klokkijken. Zowel op een klok met wijzers als op een digitale klok en tot op de seconde.
Wanneer leert een kind klokkijken op school?
- Groep 1: Kennismaken met seizoenen en dagen van de week
- Groep 2: Dagdelen benoemen en tijdsaanduidingen als eerder/later/gisteren gebruiken
- Groep 3: Hele en halve uren herkennen en benoemen op een analoge klok (wijzerklok)
- Groep 4: Kwartieren en soms (afhankelijk van de rekenmethode) 5 voor/over heel en half; kennismaken met een digitale klok (op sommige scholen)
- Groep 5: Uren, minuten en seconden op zowel een analoge als een digitale klok.
Leren klokkijken op een wijzerklok
Een analoge klok is een ingewikkeld ding. Er zijn twee wijzers, die hetzelfde rondje draaien, maar in een ander tempo en langs een andere schaalverdeling (minuten, uren) en die wijzers hebben dan onderling ook nog iets met elkaar te maken. Maar welke wijzer doet ook alweer wat?
De schaalverdeling op de rand maakt het er niet gemakkelijker op: daar staan immers alleen de uren op aangegeven. Bij de minuten moeten we het met streepjes doen. Wat zou er ook moeten staan, 1 tot en met 60? Dan zou je geneigd zijn om te praten over '34 over 2', terwijl we die tijd toch echt '4 over half 3' noemen.
Om kinderen te helpen wordt op sommige scholen geoefend met klokken met alleen een uren- of alleen een minutenwijzer.
De schaalverdeling op de rand maakt het er niet gemakkelijker op: daar staan immers alleen de uren op aangegeven. Bij de minuten moeten we het met streepjes doen. Wat zou er ook moeten staan, 1 tot en met 60? Dan zou je geneigd zijn om te praten over '34 over 2', terwijl we die tijd toch echt '4 over half 3' noemen.
Om kinderen te helpen wordt op sommige scholen geoefend met klokken met alleen een uren- of alleen een minutenwijzer.
Leren klokkijken op een digitale klok
Een digitale klok telt door na 12 uur. Om te kunnen vertellen hoe laat het is moet je kind bij latere tijden dus rekenen (12 aftrekken van het uur in kwestie).
Bij de minuten wordt het nog ingewikkelder: dan gaat het om rekenen tot 60, waarbij je kind in het achterhoofd de structuren van een kwartier (15 minuten), halfuur (30 minuten) of driekwartier (45 minuten) moet hebben.
Bij de minuten wordt het nog ingewikkelder: dan gaat het om rekenen tot 60, waarbij je kind in het achterhoofd de structuren van een kwartier (15 minuten), halfuur (30 minuten) of driekwartier (45 minuten) moet hebben.
"Leon kreeg voor zijn verjaardag van ons een horloge. In de winkel vertelde de juwelier dat de meeste kinderen tegenwoordig digitale horloges kopen omdat ze niet meer leren klokkijken met analoge klokken."
Jessica, moeder van Leon (9), in Hét basisschoolboek
Jessica, moeder van Leon (9), in Hét basisschoolboek
Klokkijken - tips voor thuis
Maak je kind bewust van tijd en van de klok. Daarmee kun je al beginnen als je kind een peuter is. “Als de grote wijzer helemaal bovenaan staat, gaan we eten.” Of: “Je mag pas uit bed komen als zeven op de [digitale] klok staat.” Wijs je kind op de klok bij het naar bed gaan, op tijd school komen, enzovoort. Praat ook eens met je kind over ‘tijd’ in ruimere zin. Wat is tijd eigenlijk? Hoe deden mensen dat vroeger, toen er nog geen klokken waren? Waarom is het niet overal op de wereld even laat? Waarom lijkt de tijd sneller te gaan als je slaapt? Houd wedstrijdjes met een stopwatch, bak een cake en zet de kookwekker, enzovoort. Lees ook eens 10 Tips om je kind te leren klokkijken.
Veel kinderen vinden het ook leuk om een horloge te dragen. Ook al kunnen ze nog niet perfect klokkijken, ze raken hierdoor wel vertrouwd en geïnteresseerd in het fenomeen tijd. Oefen- en leerklokken bieden je kind de mogelijkheid om de werking van de klok en het aflezen van de tijd spelenderwijs te oefenen.
Een filmpje met basisuitleg over de functie van de wijzers op een analoge klok:
0 reacties
Reageer